WAALWIJK/DONGEN – Een rapportcijfer van 4,4. Dat cijfer geven jongeren de mate waarin ze zich gehoord voelen door de landelijke politiek. Uit onderzoek van het Unicef jongerenpanel blijkt dat het vertrouwen van jongeren in de politiek op een laag pitje staat. Ook in De Langstraat is dit vertrouwen soms ver te zoeken. “Wat heeft het voor zin om te stemmen? De politiek doet toch niks!”
Onderzoek naar het vertrouwen
Het Unicef Jongerenadvies is een onderzoek naar het vertrouwen van jongeren tussen de tien en achttien jaar in de landelijke politiek. Er wordt gevraagd naar onderwerpen waar jongeren zich zorgen over maken en hoe zij naar de huidige politiek kijken. De uitslagen van het rapport zijn duidelijk: jongeren voelen zich niet gehoord door de politiek en vinden ook dat politici zich onbehoorlijk gedragen.
Zien geen meerwaarde
“Het is een bevestiging van wat wij zelf ook horen onder jongeren in Waalwijk’’, concludeert Marleen Graumans van jongerencentrum de Tavenu. In het jongerencentrum zijn onder de jongeren twee verschillende geluiden te horen. “Een deel van de jongeren zegt heel bewust dat ze zich niet gehoord voelen. Dat kan frustrerend zijn, maar het laat wel zien dat er politiek bewustzijn aanwezig is. Daarnaast is er een groep die zich helemaal niet herkent in de politiek en daardoor ook geen interesse heeft of de meerwaarde er niet van inziet. Zij laten zich vaak niet horen, maar dat betekent niet dat ze minder belangrijk zijn.”
De plek waar jongeren voor het eerst en het meest in aanraking komen met politiek, is op school. Met vakken als Mens en Maatschappij, maatschappijleer en maatschappijwetenschappen komt het Nederlandse politieke klimaat regelmatig aan bod. Michelle Gagliardi, docent maatschappijwetenschappen op het Cambreur College in Dongen, vindt het jammer dat jongeren zich minder gehoord voelen in de politiek. “Wanneer wij tijdens de lessen het onderwerp politiek aan bod laten komen, krijgen wij van veel leerlingen te horen dat zij weinig vertrouwen hebben in de politiek. Ieder jaar zeggen een aantal leerlingen wel: ‘Wat heeft het voor zin om te stemmen? De politiek doet toch niks!’ Maar dat is wel te begrijpen toch? Mensen vinden het een bende. Veel verkiezingen en problemen die niet goed aangepakt worden, zoals de wooncrisis.’’
Welke problemen spelen?
Landelijk maken jongeren zich het meeste zorgen over thema’s als pesten, een tekort aan betaalbare woningen en veiligheid. Dit jaar zeggen jongeren zich voor het eerst zorgen te maken over de veiligheid in Nederland. Volgens Graumans spelen deze onderwerpen ook onder de Waalwijkse jongeren. “Tegelijkertijd zien we dat jongeren met veel meer zorgen te maken hebben en met vraagstukken zitten waar eerdere generaties nauwelijks over hoefden na te denken: pandemieën, geopolitieke spanningen en klimaatproblemen. Het gaat dus verder dan alleen de directe leefomgeving, het gaat ook over hun toekomst in een bredere zin.”
Gagliardi hoort in haar lessen veel onderwerpen voorbijkomen waar jongeren zich zorgen over maken. Ook zij ziet een verandering ten opzichte van vroeger. “Wat me opvalt is dat ik in de twintig jaar dat ik lesgeef nog nooit heb gehoord dat leerlingen bezig zijn met de oorlog. Ze maken zich zorgen of er hier een oorlog komt. Ook de moord op Lisa in Abcoude en het feit dat meisjes en vrouwen zich niet veilig voelen is een onderwerp waar zij zich druk om maken. We hebben hier de afgelopen weken veel met elkaar over gesproken.’’
Samenwerking met de gemeenten en verkiezingsdebatten
Het Unicef Jongerenpanel heeft met het onderzoek een duidelijke boodschap voor de politiek: ga met jongeren in gesprek. Toch is er voor deze oplossing ook een belangrijke maatschappelijke rol voor jongerencentra en scholen. Op het Cambreur College wordt de politiek uitgebreid uitgelegd. “We bespreken dingen als de ideologieën, het verschil tussen links en rechts en wat de politieke partijen willen. Zelf heb ik een opdracht ontwikkeld waarbij leerlingen van vwo 5 moties onderzoeken over onderwerpen die zij aangaan, zoals de wooncrisis”, vertelt Gagliardi. “Daarnaast hebben we nu een nieuw vak bij ons op school: Havo in Bedrijf. Daarbij doen leerlingen praktijkervaringen op door te werken aan vraagstukken. Een van die vraagstukken is in samenwerking met de gemeente Dongen, waarbij de leerlingen onderzoek moeten doen naar jongerenparticipatie in de gemeente. Maar lesgeven over politiek vindt bij ons ook plaats buiten de lessen. We werken goed samen met de gemeente Dongen. De gemeente geeft regelmatig gastlessen bij ons op school.”
Ook de Tavenu probeert jongeren actief in het politieke proces te betrekken. “Wij vinden het belangrijk dat jongeren bewust zijn van het belang van hun stem in de samenleving. Dat doen we door met hen in gesprek te gaan, te benadrukken dat je zelf invloed kunt uitoefenen en dat het loont om je stem te laten horen. Als organisatie werken we veel samen met lokale partners, waaronder de gemeente. Zo organiseren we verkiezingsdebatten in ons jongerencentrum. Ook zijn we tijdens de Tweede Kamerverkiezingen een bijzonder stembureau. Jongeren helpen dan mee als stembureaulid en ’s avonds ook met het tellen van de stemmen.”
De afbeelding is met behulp van AI gegenereerd.
