HEUSDEN - In maart 2026 wordt er gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dan zit de bestuursperiode van vier jaar erop en gaan de inwoners weer massaal naar de stembus, om uiteindelijk te bepalen welke partijen het voor het zeggen gaan hebben.
Welke bestuursperiode niet werd afgemaakt, is die van de Tweede Kamer. Wat heet, het kabinet hield het, op twee kabinetten na, het kortste vol. Een aaneenschakeling van gedonder en geruzie lagen daaraan ten grondslag. En dus gaan de mensen eind oktober ook voor de Tweede Kamer naar hun stembureau in de buurt. Voor gemeenten een behoorlijke taak, omdat zij zelf verantwoordelijk zijn voor de stembussen, stembureauleden en stemmentellers. De voorbereidende werkzaamheden zijn in de gemeente Heusden dan ook al in volle gang.
Veel handjes nodig
De gemeente kan het bij een grootschalige actie zoals deze, waar de stembureaus verspreid staan over de gehele gemeente, dan ook niet alleen. Zij schakelen hulp in van vrijwilligers. ''We zijn druk bezig met de voorbereiding van de Tweede Kamer verkiezingen. De bestaande leden , die ooit al eerder hebben meegeholpen, schrijven wij als eerst aan (om weer mee te helpen, red.). Er zitten er al een aantal bij die doen het al jaren. Die mensen zijn afgelopen donderdag aangeschreven'', vertelt een woordvoerder van de gemeente aan de redactie. Zij hebben in principe twee weken om zich aan te melden. Mocht het zo zijn dat de aangeschreven bestaande leden niet genoeg blijken, dan worden sociale mediakanalen ingezet. Dit om het benodigde aantal vrijwilligers te halen. ''Vooral stemmentellers zijn er altijd wel nodig. Dus daar doen we dan een oproep voor, maar meestal halen we het dan wel'', verzekert de woordvoerder.
Stembureaus op volle capaciteit
Ook het verzorgen van de stembureaus komt op het bordje van de gemeente. ''Wij hebben een bestand van stembureaus waar we elke verkiezing gebruik van maken. Wij benaderen die locaties weer als wij ze weer willen hebben. Bij de Tweede Kamer- en gemeenteraadsverkiezingen hebben we alle locaties nodig.'' Dat heeft alles te maken met de opkomst, die bij de aanstaande twee verkiezingen beduidend hoger ligt dan bij bijvoorbeeld Europese verkiezingen. Plus minus heeft de gemeente zo'n dertig stembureaus.
Verschil tussen beide verkiezingen?
Ondanks het feit dat de mensen bij beide verkiezingen voor totaal andere dingen stemmen, zijn de procedures vrijwel allemaal hetzelfde voor de gemeente. Zo worden er in de gemeente Heusden bij beide verkiezingen hetzelfde aantal vrijwilligers ingezet. Echter: ''Voor de gemeenteraadsverkiezingen zijn wij ook verantwoordelijk voor de bekendmaking van de stemmen, dus dan zijn wij echt zelf verantwoordelijk. Bij de Tweede Kamer verkiezingen geven wij altijd alles door aan Den Bosch, die het vervolgens weer doorgeven aan de kiesraad'', legt de woordvoerder uit. Er komt dus, qua taken, tijdens de gemeenteraadsverkiezingen meer op het bord van de gemeente, dan tijdens de Tweede Kamer verkiezingen.
Bijdrage voor vrijwilligers
De eerder genoemde vrijwilligers, die de stemmen tellen, de potloodjes uitdelen en de identiteitsbewijzen controleren, doen het overigens niet voor niets, want ze krijgen een vrijwilligersbijdrage voor hun werk en inzet. ''De voorzitters en de plaatsvervangend voorzitters krijgen 275 euro, de gewone stembureauleden die er de hele dag zijn 225 euro en de stemmentellers krijgen vijftig euro.'' Dat bedrag is overigens een brutobedrag.
Op 29 oktober 2025 gaan Nederlanders naar de stembus voor de Tweede Kamer verkiezing en op 18 maart 2026 voor de gemeenteraadsverkiezingen.
