DE LANGSTRAAT - In De Langstraat wordt er vooruitgang geboekt in de strijd tegen menstruatiearmoede. Terwijl het onderwerp landelijk steeds vaker besproken wordt, blijft het in lokale context nog te vaak onder de radar. Toch zijn er in gemeenten zoals Dongen, Heusden en Waalwijk al initiatieven die laten zien dat hulp mogelijk is.
Lokale initiatieven in de schijnwerpers
In Heusden nemen organisaties zoals de Voedselbank het initiatief. Via weggeefkasten in buurthuizen en pakketten van de Voedselbank kunnen inwoners die menstruatieproducten niet kunnen betalen, kosteloos producten ophalen. "In onze gemeenschap zien we geen uitdagingen, maar er is wel aandacht voor menstruatiearmoede. Via weggeefkasten in diverse buurthuizen bieden we menstruatieproducten aan, waarbij beheerders het aanbod afstemmen op de behoeften'', vertelt de gemeente Heusden.
Toch blijft het aantal officiële MUP’s (menstruatieproducten-uitgiftepunten) achter. Volgens de landelijke MUP-kaart van het Armoedefonds telt Heusden er slechts twee. De gemeente Dongen heeft er inmiddels twaalf. Bij plekken zoals Eagle Shelter in Dongen staat er zelfs een goedgevuld buurtkastje aan de straat. Vrij toegankelijk voor iedereen die het nodig heeft. Als het kastje leeg raakt, dan is er binnen altijd een voorraad bij de ‘winkel zonder kassa’ of bij de toiletten.
Menstruatiearmoede is nog steeds een probleem
Voor 1 op de 8 menstruerende personen in Nederland is het niet vanzelfsprekend om maandverband of tampons te kunnen kopen. Dat heeft soms pijnlijke gevolgen: gemiste schooldagen, sociale uitsluiting of zelfs inkomensverlies.
De gemeente Dongen biedt sinds 2022 gratis menstruatieproducten aan inwoners die krap bij kas zitten. Met een proactieve houding en beleidsmatige verankering toont Dongen dat menstruatiearmoede meer is dan een tijdelijk probleem dat met losse acties kan worden opgelost.
Veel partners actief, maar Waalwijk zelf blijft afwachtend
De gemeente Waalwijk voert een breed armoedebeleid, waarin deelname aan de maatschappij centraal staat. Toch ontbreekt er binnen dat beleid een specifieke aanpak rondom menstruatiearmoede. “Er wordt op dit moment geen structureel beleid gevoerd of voorlichtingssamenwerkingen aangegaan specifiek op het gebied van menstruatiearmoede. Waar nodig faciliteert de gemeente, maar de lokale partners fungeren als MUP. Denk aan: de voedselbank Waalwijk, de Kazerne, Buurthuis Zanddonk, Buurthuis Bloemenoord, de Speelgoedbank, Tavenu en Stichting Quiet. Daarnaast zijn er scholen bij ons bekend die menstruatieartikelen beschikbaar stellen voor hun leerlingen in de toiletten.”
Volgens de gemeente Waalwijk is een van de grootste uitdagingen op het gebied van (menstruatie)armoede: schaamte om erover te praten. “Ook zijn mensen onvoldoende bekend met bestaande voorzieningen die verlichting kunnen bieden. Daarom gaan we de komende jaren inzetten op bredere, structurelere communicatie om de schaamte rondom armoede te verkleinen en bestaande armoedevoorzieningen in Waalwijk nog beter onder de aandacht te brengen”, zegt de gemeente.
Wat kan er nog verbeteren?
De bestaande initiatieven binnen De Langstraat zijn waardevol, maar laten duidelijke gaten zien. Scholen zijn cruciale plekken om jongeren te bereiken. Toch is een structurele samenwerking daarmee vaak nog ver te zoeken. Bovendien zijn veel inwoners niet op de hoogte van de hulp die al beschikbaar is.
Een gezamenlijke aanpak, zoals die van Dongen, kan voor meer zichtbaarheid zorgen. Door een netwerk te vormen tussen gemeenten, scholen, zorg- en welzijnsorganisaties kunnen gemeenten als Heusden en Waalwijk een grote stap zetten in het doorbreken van zowel de drempels als de stilte rondom dit onderwerp.
Menstruatiearmoede is geen klein probleem. Het is een structureel sociaal probleem dat de waardigheid en toekomstkansen van mensen aantast, ook in De Langstraat. De eerste stappen zijn gezet met MUP’s, maar het aan de gemeente om verder te gaan dan losse initiatieven.
