Grote onrust over huishoudelijke hulp in Heusden: ‘Gaat niet lukken’

HEUSDEN – Frustratie en ongeloof. Zorgaanbieders PriMaCo en Azova zitten met de handen in het haar na aanleiding van de nieuwe aanbestedingsprocedure van de huishoudelijke hulp in de gemeente Heusden. Zes partijen, waaronder PriMaCo en Azova, zijn in dit proces afgevallen. “Wij zijn compleet flabbergasted.’’

Kwestie uitgelegd

De gemeente Heusden is het afgelopen jaar bezig geweest met een nieuwe aanbestedingsprocedure om de huishoudelijke hulp in de gemeente te verdelen. PriMaCo en Azova zijn al een aantal jaar onderdeel van de huishoudelijke hulp in de gemeente en hadden zich ook voor deze procedure aangemeld. Als donderslag bij heldere hemel kregen zij allebei te horen dat zij in het proces zijn afgevallen. Zij zouden namelijk niet voldoen aan de hoge solvabiliteitseis, wat inhoudt hoe financieel gezond je bedrijf is in de toekomst. Volgens zowel PriMaCo als Azova is deze afwijzing bijzonder te noemen. “Beide bedrijven zijn financieel gezond’’, legt Corina Boelen van PriMaCo uit. “In 2024 is PriMaCo een BV geworden, daarvoor waren wij een stichting. Wij hebben ons voor de aanbesteding als BV ingeschreven, maar zijn afgerekend op de cijfers uit 2022, toen we nog een stichting waren.’’ Ook bij Azova is er een verklaring: “Wij zijn pas in 2021 gestart en zijn nog steeds een kleine onderneming. Solvabiliteit is bij een kleine onderneming die met ZZP’ers werkt nauwelijks relevant. We hebben geen uitbetaaltermijnen of hoge schulden’’, vertelt Esther Schuurmans van Azova.

De verantwoordelijk wethouder Peter van Steen begrijpt de teleurstelling van PriMaCo en Azova over de uitkomst, maar beaamt dat de partijen in de procedure zijn afgevallen op formele gronden. “Wij hadden vanuit de bestaande wetgeving helaas geen andere keuze dan niet verder met hen te gaan in deze aanbesteding.’’

Levenswerk stopt acuut

Voor Marijke Lammers en Corina Boelen, de vrouwen die PriMaCo zelf hebben opgezet, voelt het besluit als een steek onder water. “Het is ons levenswerk dat nu ineens acuut stopt. Wij hebben de hele huishoudelijke hulp in de gemeente Heusden van begin af aan opgestart. Wij hebben als onderneming ingezet om vanaf de werkvloer op te staan en als eigenaren zelf ook mee te poetsen. PriMaCo is persoonlijk met korte lijntjes tussen cliënten, werkgevers en huishoudelijke hulpen.’’

PriMaCo heeft op dit moment 750 cliënten, maar omdat zij straks niet meer samenwerken met de gemeente Heusden, worden dat er een stuk minder. “Wij verliezen zo 750 cliënten’’, verzucht Lammers. Ook Esther Schuurmans van Azova beaamt dat de kwestie lastig is, omdat het gaat om mensen en persoonlijke contacten. “Er zijn mensen die al jaren dezelfde poetshulp over de vloer krijgen. Die mensen zitten nu ineens in onzekerheid over hun huishoudelijke hulp. Ik heb huishoudelijke hulpen aan de telefoon gehad die vertelde dat hun cliënt aan het huilen was.’’

Geen twee procent aanleveren

De gemeente heeft dus besloten om de huishoudelijke hulp voort te zetten met Actief Zorg en Tzorg, die op dit moment verantwoordelijk zijn voor 650 cliënten. Vanaf 1 januari 2026 start de overeenkomst. Volgens de gemeente is het mogelijk dat in de beginperiode de uren meer verdeeld worden over de inwoners, waardoor alle 1700 cliënten tijdelijk minder zorg krijgen. Het streven is om vanaf 1 april iedereen het volledige aantal uren te geven. Om dat voor elkaar te krijgen, krijgen beide aanbieders 25 duizend euro om extra personeel te bieden. De afgevallen aanbieders mogen wel twee procent van hun cliënten aandragen waarvan zij vinden dat deze niet met minder hulp toekunnen.

In de ogen van Boelen, Lammers en Schuurmans is dit plan niet alleen onrealistisch, maar ook onbehoorlijk. “Als wij twee procent van onze cliënten moeten opgeven, dan komt dat neer op vijftien mensen. Hoe kun je uit een lijst van 750 mensen, die die zorg allemaal nodig hebben, kiezen welke vijftien die zorg het hardste nodig heeft? In onze ogen heeft iedereen die zorg nodig.’’ Lammers vult aan: “Stel dat er straks iets urgents gebeurt bij iemand die wij niet hebben opgegeven als urgent. Dan krijgen zij te horen: ‘Maar PriMaCo heeft gezegd dat u niet urgent bent.’ Dat moet toch niet kunnen?’’ PriMaCo kiest er daarom voor om die twee procent niet af te leveren. “We willen geen onderscheid maken.’’ Schuurmans zou namens Azova maar één cliënt kunnen opgeven als 'urgent'. "Als we nu als enige twee partijen waren die waren afgewezen op een legitieme reden, dan hadden we hier niet gezeten. Wij doen dit echt voor onze cliënten. Ook wij gaan die twee procent niet aanleveren.''

Van Steen heeft begrip voor de emotie en kan begrijpen dat het een lastige keuze is om te maken. Volgens Van Steen is het nu aan de nieuwe aanbieders om de inschatting te maken welke cliënten niet met minder hulp toekunnen. “Hopelijk kunnen we daarna zo snel mogelijk de cliënten die de zorg urgent nodig hebben zo snel mogelijk volledig helpen.”

Onhaalbare plannen

Daarnaast heerst er argwaan of de gemeente in april weer de volledige dekking kan geven. “Wij denken dat dat niet haalbaar is. Aan iedereen tegen wie wij de situatie uitleggen, zegt ook tegen ons: ‘Dat kan helemaal niet’’’, vertelt Lammers. “Met het plan van de gemeente kun je niet honderd procent garanderen dat de zorg goed verleend wordt’’, vertelt Boelens. “En wat gaat er gebeuren als het uiteindelijk niet lukt? Gaat de procedure dan opnieuw? Want dan zijn onze ZZP’ers al weg, die kunnen niet wachten.’’ Meerdere ZZP’ers die op dit moment nog actief zijn bij PriMaCo, Azova en de andere afgevallen partijen hebben inmiddels een petitie aangeleverd bij de gemeente, waarin zij duidelijk maken dat zij niet geworven willen worden met het gemeenschapsgeld.

Wethouder Van Steen laat weten nog altijd achter het plan te staan om met twee partijen de zorg te dekken. “De procedure is gelukt met het gunnen van de twee zorgpartijen. Als gemeente willen we dat zo snel mogelijk goed en voldoende personeel gevonden wordt. Wij hebben een bijdrage gegeven, zodat hiervoor een flinke inspanning geleverd kan worden.’’

Grote onzekerheid

De zorgpartijen hebben de ernst van dit probleem meerdere keren en op meerdere manieren proberen aan te kaarten bij de gemeente: een brandbrief, een petitie en meerdere brieven van bezorgde ZZP’ers. Ook politieke partijen stelde schriftelijke vragen over deze kwestie. De verantwoordelijke wethouder Peter van Steen, mocht echter inhoudelijk weinig tot niks kwijt, omdat de procedure nog loopt. “Gedurende de aanbesteding zijn wij zeer beperkt in datgene wat wij mogen communiceren’’, legt Van Steen uit. “Door de aanbestedingswetgeving mochten we tijdens de procedure niets zeggen over de inhoud.’’ Het college wilde in eerste instantie de resultaten van de aanbesteding en de bijbehorende veranderingen pas naar buiten brengen als er duidelijkheid was en de procedure was afgerond.

Boelens, Lammers, Schuurmans en meer dan duizend cliënten leven nu al anderhalf jaar in onzekerheid. “De cliënten zouden tijdelijk ‘minder zorg’ krijgen, maar wat is ‘minder zorg’? Is dat een keer in de vier weken of een keer in de twee maanden?’’, vraagt Boelens zich af. “Dat krijgen ze waarschijnlijk pas allemaal in december te horen.’’

Voorlopig zitten PriMaCo en Azova vooral met frustratie en onzekerheid. De toekomst zal uitwijzen hoe het gesteld staat met de huishoudelijke hulp in de gemeente Heusden.