DE LANGSTRAAT - Ongeveer de helft van de jongvolwassenen in Nederland beschouwt hun mentale gezondheid als niet goed. Zo is gebleken uit onderzoek van de GGD’s en de RIVM. Hoewel er een lichte verbetering is ten opzichte van 2022, vormt dit nog altijd een groot probleem.
Ook psychologen in de Langstraat ervaren dit, zo blijkt uit gesprekken met Tons van der Velden en Tharys van Deijzen. Zij hebben beiden een eigen praktijk, gevestigd in Waalwijk. Bijna dagelijks zien zij jongvolwassenen die te kampen hebben met bijvoorbeeld stress, paniekaanvallen, prestatiedruk of een vol hoofd. De redenen hiervoor lopen uiteen, maar er zit één rode draad in hun verhaal: de veranderende maatschappij.
Ontwikkelingen in de maatschappij
Waar veel vooroordelen uitkomen op het coronavirus als grote oorzaak, stelt Van Deijzen dat jongvolwassenen voornamelijk op een heel andere manier mentaal belast worden. De coronacrisis heeft alles wellicht 'een zetje in de rug gegeven'. "Veel jongeren worstelen met de constante stroom aan informatie, zorgen over het klimaat en de toekomst van de wereld. Er zijn twijfels over hun eigen nut en waarden. Daarnaast is rust en ontspanning lastig te vinden. Er lijkt door de (sociale) media een gevoel van altijd tekortschieten te ontstaan", verklaart zij.
Van der Velden sluit zich dubbel en dwars aan bij zijn collega, maar ziet de coronapandemie zelfs helemaal niet als een oorzaak. "Dit probleem komt niet voort uit de coronacrisis, maar uit de ontwikkeling van onze maatschappij in het algemeen. Ik denk wel dat jongeren van tegenwoordig best een pittige tijd tegemoet gaan op het gebied van allerlei klimaatontwikkelingen, oorlogen en dat soort dingen. Daar maken ze zich zorgen over. Die druk op hen wordt bovendien groter, naarmate we onze problemen niet oplossen, hè."
Van der Velden benadrukt dat de jongvolwassenen zelf helemaal niets te verwijten valt. "Je ziet jongeren, die eigenlijk gewoon niet meer worden geleerd om op een bepaalde manier verantwoordelijkheden te dragen. Ik kom heel veel verschijnselen tegen van ouders die niet in staat zijn om hun eigen kind naar het leven te begeleiden. Dat is geen verwijt, maar een constatering. En ook de ouders kun je niet de schuld geven, het is echt een cultuurverschijnsel."
Steeds grotere afstand
De toenemende digitalisering heeft ook directe gevolgen voor de maatschappij. Doordat we tegenwoordig bijna alles online kunnen regelen, wordt de afstand tussen mensen steeds groter. Dat is een trend die door Van Deijzen met argusogen wordt bekeken. "Ik merk wel dat jongeren het steeds lastiger vinden om verbinding te maken en nieuwe contacten aan te gaan in 'real life'. Bellen of een gesprek aangaan is tegenwoordig ongemakkelijk en raar!"
"Steeds vaker verloopt het contact via die mobiel, die ze ook naar allerlei andere media toe trekken. En bij overprikkeling, stress en lichamelijke klachten, doen we er gewoon nog een schepje bovenop door te blijven Googelen op symptomen", vertelt Van Deijzen. "Het multitasken en het constante gebruik van digitale media maakt het voor veel jongeren moeilijk om even stil te staan bij hun gedachten en gevoelens. Deze patronen kunnen bijdragen aan de toegenomen stress en mentale klachten."
Ook die constatering kan Van der Velden beamen. "Doordat alles steeds makkelijker online kan, wordt de afstand tussen mensen steeds groter. Jongeren worden niet meer klaargemaakt om ergens kritisch naar te kunnen kijken", zegt de in Waalwijk gelegen psycholoog, die zeker een idee heeft hoe we dit op kunnen lossen. "Het begint bij de basis. En dat is praten met elkaar, zodat we een iets vriendelijkere samenleving krijgen. Nu is het allemaal zo egocentrisch", besluit hij.
